Beginners' Guide (Ελληνικά)
Παρέχει έναν πολύ λεπτομερή οδηγό που εξηγεί πως να εγκαταστήσεις, να παραμετροποιήσεις και να χρησιμοποιήσεις ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα Arch Linux.
Contents
- 1 Προετοιμασία
-
2 Εγκατάσταση
- 2.1 Αλλαγή γλώσσας
- 2.2 Δημιουργία σύνδεσης με το διαδίκτυο
- 2.3 Ενσύρματη σύνδεση
- 2.4 Ασύρματη σύνδεση
- 2.5 Αναλογικό modem, ISDN ή PPPoE DSL
- 2.6 Μέσω διακομιστή μεσολάβησης (proxy server)
- 2.7 Προετοιμασία του μέσου αποθήκευσης
- 2.8 Προσαρτήστε τις κατατμήσεις
- 2.9 Επιλέξτε ένα mirror
- 2.10 Εγκαταστήστε το βασικό σύστημα
- 2.11 Δημιουργία του fstab
- 2.12 Κάντε chroot και ρυθμίστε το βασικό σύστημα
- 2.13 Ρυθμίστε το δίκτυο
- 2.14 Δημιουργείστε ένα αρχικό περιβάλλον ramdisk
- 2.15 Θέστε τον κωδικό του root
- 2.16 Εγκαταστήστε και ρυθμίστε τον bootloader
- 2.17 Αποπροσαρτήστε τις κατατμήσεις και κάντε επανεκκίνηση
- 3 Post-installation (μετά την εγκατάσταση)
- 4 Παράρτημα
Προετοιμασία
Απαιτήσεις συστήματος
Το Arch Linux πρέπει να τρέχει σε οποιονδήποτε συμβατό με i686 υπολογιστή και με ελάχιστη μνήμη 256MB RAM. Μια βασική εγκατάσταση με όλα τα πακέτα από το γκρουπ της βάσης [base], πρέπει να δεσμεύσει περί τα 800ΜΒ χώρο στον δίσκο. Αν δεν διαθέτετε τόσο χώρο στον δίσκο σας, τότε μπορείτε να μειώσετε το μέγεθος των πακέτων, αλλά πρέπει να γνωρίζετε τι κάνετε και πως να το κάνετε.
Κάψτε ή γράψτε το τελευταίο μέσον εγκατάστασης
Την τελευταία έκδοση του Arch Linux μπορείτε να την βρείτε και να την κατεβάσετε από την σελίδα Download. Σημειώστε πως η τελευταία .iso εικόνα υποστηρίζει και τις δύο αρχιτεκτονικές 32bit & 64bit. Συνίσταται να χρησιμοποιείτε πάντα την τελευταία διαθέσιμη εικόνα .iso.
- Οι εικόνες εγκατάστασης είναι υπογεγραμμένες και συνίσταται να επαληθεύετε την υπογραφή τους πριν την χρήση: αυτό μπορεί να γίνει κατεβάζοντας το αρχείο sig από την σελίδα λήψης (ή από έναν mirror που υπάρχει εκεί) στον ίδιο κατάλογο με το iso αρχείο και μετά να χρησιμοποιήσετε την εντολή
pacman-key -v iso-file.sig
.
- Κάψτε την εικόνα ISO σε ένα CD ή DVD με το πρόγραμμα που προτιμάτε.
- Εναλλακτικά μπορείτε να κάψετε την εικόνα ISO σε ένα USB stick. Για λεπτομερείς οδηγίες δείτε στο USB Installation Media.
Εγκατάσταση μέσω δικτύου
Αντί να γράψετε το μέσον εκκίνησης σε έναν δίσκο ή USB stick, εναλλακτικά μπορείτε να κάνετε εκκίνηση την εικόνα .iso μέσω δικτύου. Αυτή η μέθοδος δουλεύει καλά αν έχετε ήδη στημένο έναν server. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε σε αυτό το άρθρο και μετά συνεχίστε με το Εκκίνηση του μέσου εγκατάστασης.
Εγκατάσταση σε εικονική μηχανή
Η εγκατάσταση σε μια εικονική μηχανή είναι ένας καλός τρόπος για να εξοικειωθείτε με το Arch Linux και την διαδικασία εγκατάστασης, χωρίς να χρειάζεται να αφήσετε το τρέχων λειτουργικό σας σύστημα και να δημιουργήσετε διαμερίσματα στον δίσκο. Θα σας επιτρέψει επίσης, να έχετε αυτόν τον οδηγό για αρχάριους ανοιχτό σε έναν περιηγητή(browser) καθ' όλη την διαδικασία της εγκατάστασης. Μερικοί χρήστες θα το βρουν αρκετά ωφέλιμο να έχουν ένα ανεξάρτητο λειτουργικό σύστημα Arch Linux σε μια εικονική μηχανή, για δοκιμαστικούς σκοπούς. Παραδείγματα λογισμικού εικονικοποίησης είναι VirtualBox, VMware, QEMU, Xen, Parallels.
Η ακριβής διαδικασία προετοιμασίας μιας εικονικής μηχανής εξαρτάται από το λογισμικό. Γενικά όμως ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα:
- Δημιουργούμε τον εικονικό δίσκο που θα φιλοξενήσει το λειτουργικό σύστημα.
- Ρυθμίζουμε κατάλληλα τις παραμέτρους της εικονικής μηχανής.
- Εκκινούμε το ISO που έχουμε κατεβάσει μέσω του εικονικού CD drive.
- Συνεχίζουμε με το Εκκίνηση του μέσου εγκατάστασης.
Τα παρακάτω άρθρα μπορεί να σας φανούν χρήσιμα:
- Arch Linux as VirtualBox guest
- Arch Linux as VirtualBox guest on a physical drive
- Arch Linux as VMware guest
- Moving an existing install into (or out of) a virtual machine
Εκκίνηση του μέσου εγκατάστασης
Πρώτα, ίσως θα πρέπει να αλλάξετε την σειρά εκκίνησης από το BIOS.
Για να το κάνετε αυτό, πιέστε ένα πλήκτρο (συνήθως είναι το Delete
, F1
, F2
, F11
ή F12
) κατά τη διάρκεια της εκκίνησης του υπολογιστή, φάση POST. Αυτό θα σας πάει στις ρυθμίσεις του BIOS, απ' όπου μπορείτε να θέσετε την σειρά με την οποία θα ψάξει ο υπολογιστής για συσκευές να εκκινήσει. Επιλέξτε "Save & Exit" (ή το αντίστοιχο μενού στο δικό σας BIOS) και μετά ο υπολογιστής σας θα πρέπει να ολοκληρώσει κανονικά την διαδικασία εκκίνησης.
(αν κάνετε εκκίνηση από ένα UEFI μέσον εκκίνησης, τότε η επιλογή μπορεί να μοιάζει ως "Arch Linux archiso x86_64 UEFI")
Όταν το μενού του Arch εμφανιστεί, επιλέξτε "Boot Arch Linux" και πατήστε Enter
για να μπείτε στο «ζωντανό» (live) περιβάλλον του Arch Linux, απ' όπου θα κάνετε και την εγκατάσταση.
Αφού έχετε εκκινήσει στο «ζωντανό» (live) περιβάλλον, το κέλυφος (shell) είναι το Zsh· αυτό θα σας παρέχει ένα προχωρημένο Tab Completion(σύστημα αυτόματης συμπλήρωσης εντολών) και άλλα χαρακτηριστικά ως μέρος του grml config.
Ελέγξτε αν έχετε κάνει εκκίνηση σε UEFI mode
Στην περίπτωση που έχετε μητρική κάρτα με UEFI και είναι ενεργοποιημένο (και προτιμάται από το BIOS/Legacy), το CD/USB θα κάνει εκκίνηση αυτόματα τον πυρήνα(kernel) του Arch Linux (Kernel EFISTUB μέσω του Gummiboot). Για να ελέγξετε αν είστε σε UEFI mode τρέξτε:
# mount -t efivarfs efivarfs /sys/firmware/efi/efivars # αγνοήστε το αν είναι ήδη προσαρτημένο # efivar -l
Αν τα αποτελέσματα της εντολής efivar έχουν ως έξοδο τις παραμέτρους σωστά, τότε έχετε κάνει εκκίνηση σε UEFI mode. Αν όχι, ελέγξτε αν όλες οι απαιτήσεις που γράφονται εδώ: Unified Extensible Firmware Interface#Requirements for UEFI Variables support to work properly ικανοποιούνται.
Αποσφαλμάτωση προβλημάτων εκκίνησης
- Αν χρησιμοποιείτε κάποια κάρτα γραφικών Intel και η οθόνη μένει κενή κατά την διάρκεια της εκκίνησης, πιθανότατα το πρόβλημα είναι σχετικό με το Kernel mode setting. Μια πιθανή λύση μπορεί να είναι να κάνετε μια επανεκκίνηση και πατήστε το πλήκτρο
e
επάνω στην ένδειξη που θέλετε να κάνετε εκκίνηση (i686 ή x86_64). Στο τέλος της σειράς της γραμμής γράψτεnomodeset
και πατήστε τοEnter
. Εναλλακτικά, δοκιμάσετεvideo=SVIDEO-1:d
και αν δουλέψει δεν θα απενεργοποιήσει την ρύθμιση λειτουργίας του πυρήνα (kernel mode setting). Επίσης μπορείτε να δοκιμάσετεi915.modeset=0
. Δείτε το άρθρο της Intel για περισσότερες πληροφορίες.
- Αν η οθόνη δεν μένει κενή και η διαδικασία εκκίνησης κολλάει καθώς φορτώνει ο πυρήνας, πατήστε το πλήκτρο
Tab
καθώς βρίσκεστε επάνω στο μενού και γράψτε στο τέλος της σειράς της γραμμής,acpi=off
και πατήστεEnter
.
Αυτό το έγγραφο θα σας οδηγήσει κατά την διαδικασία της εγκατάστασης του Arch Linux χρησιμοποιώντας τα Installation guide. Πριν εγκαταστήσετε σας προτείνουμε να διαβάσετε πολύ καλά το FAQ.
Το ArchWiki που συντηρείται από την κοινότητα είναι η βασική πηγή που συμβουλεύει όταν παρουσιάζονται διάφορα προβλήματα. Το κανάλι irc (irc://irc.freenode.net/#archlinux-greece) και τα forums είναι επίσης εξαιρετικές πηγές αν δεν μπορεί να βρεθεί αλλού απάντηση. Σύμφωνα με το Arch Way σας ενθαρρύνουμε να πληκτρολογείτε την man command
ώστε να διαβάζετε την σελίδα man
οποιασδήποτε εντολής που δεν είστε εξοικειωμένοι.
Εγκατάσταση
Βρίσκεστε τώρα μπροστά σε μια οθόνη τερματικού με τον λογαριασμό του χρήστη root. Αυτή η διαδικασία είναι αυτόματη.
Αλλαγή γλώσσας
Από προεπιλογή, η διάταξη του πληκτρολογίου είναι ρυθμισμένη κατά us
. Αν έχετε ένα μη-US διάταξης πληκτρολόγιο, τρέξτε
# loadkeys layout
όπου layout μπορεί να είναι fr
, uk
, dvorak
, be-latin1
κ.λ.π.
Δείτε εδώ για τον κώδικα 2-χαρακτήρων για κάθε χώρα.
Η γραμματοσειρά θα πρέπει επίσης να αλλάξει, διότι οι περισσότερες χώρες χρησιμοποιούν περισσότερους από τους 26 χαρακτήρες Αγγλικού αλφάβητου. Διαφορετικά μερικοί χαρακτήρες θα εμφανίζονται ως άσπρα τετράγωνα ή ως άλλα σύμβολα. Σημειώστε πως η γραφή κάνει διάκριση πεζών-κεφαλαίων. Θα πρέπει να την πληκτρολογήσετε ακριβώς όπως την βλέπετε.
# setfont Lat2-Terminus16
Από προεπιλογή η γλώσσα είναι ρυθμισμένη σε English (US). Αν θέλετε να αλλάξετε την γλώσσα για την διαδικασία της εγκατάστασης (Γερμανικά σε αυτό το παράδειγμα) αφαιρέστε το σύμβολο #
μπροστά από locale που θέλετε, στο αρχείο /etc/locale.gen
καθώς και μπροστά από το English (US). Επιλέξτε UTF-8.
Για να το επεξεργαστείτε με τον επεξεργαστή κειμένου {{|ic|nano}}, τρέξτε την
nano /etc/locale.gen
και κάντε τις αλλαγές που επιθυμείτε.
Κατόπιν πατήστε ctrl+x
για έξοδο από τον επεξεργαστή, και όταν ερωτηθείτε αν θέλετε να σώσετε τις αλλαγές πιέστε Y
& Enter
για να χρησιμοποιήσετε το ίδιο όνομα αρχείου.
# nano /etc/locale.gen
en_US.UTF-8 UTF-8 de_DE.UTF-8 UTF-8
# locale-gen # export LANG=de_DE.UTF-8
Δημιουργία σύνδεσης με το διαδίκτυο
Ο δαίμονας dhcpcd
φορτώνεται αυτόματα κατά την διαδικασία εκκίνησης του συστήματος και θα προσπαθήσει να εκκινήσει την ενσύρματη σύνδεση. Δοκιμάστε να κάνετε ping έναν server (εξυπηρετητή) ώστε να διαπιστώσετε αν έχει επιτευχθεί η σύνδεση με το διαδίκτυο. Για παράδειγμα τους servers της Google:
# ping -c 3 www.google.com
PING www.l.google.com (74.125.132.105) 56(84) bytes of data. 64 bytes from wb-in-f105.1e100.net (74.125.132.105): icmp_req=1 ttl=50 time=17.0 ms 64 bytes from wb-in-f105.1e100.net (74.125.132.105): icmp_req=2 ttl=50 time=18.2 ms 64 bytes from wb-in-f105.1e100.net (74.125.132.105): icmp_req=3 ttl=50 time=16.6 ms --- www.l.google.com ping statistics --- 3 packets transmitted, 3 received, 0% packet loss, time 2003ms rtt min/avg/max/mdev = 16.660/17.320/18.254/0.678 ms
Αν λάβετε το σφάλμα ping: unknown host
πρώτα δείτε αν έχει πρόβλημα το καλώδιο σύνδεσης ή το σήμα του ασύρματου είναι πολύ ασθενές.
Εάν τίποτα από αυτά δεν ισχύει, τότε θα πρέπει να δημιουργήσετε χειροκίνητα την σύνδεση με το διαδίκτυο με την μέθοδο που περιγράφεται παρακάτω.
Μόλις η σύνδεση επιτευχθεί, μετακινηθείτε στο Προετοιμασία του μέσου αποθήκευσης
Ενσύρματη σύνδεση
Ακολουθήστε αυτή την διαδικασία αν θέλετε να επιτύχετε ενσύρματη σύνδεση με το διαδίκτυο μέσω μια στατικής διεύθυνσης ip (static ip).
Πρώτα απενεργοποιείστε το dhcpcd που ξεκίνησε αυτόματα κατά την εκκίνηση του συστήματος.
# systemctl stop dhcpcd.service
Βρείτε το όνομα που έχει πάρει το ενσύρματο interface σας
# ip link
1: lo: <LOOPBACK,UP,LOWER_UP> mtu 65536 qdisc noqueue state UNKNOWN mode DEFAULT link/loopback 00:00:00:00:00:00 brd 00:00:00:00:00:00 2: enp2s0f0: <BROADCAST,MULTICAST> mtu 1500 qdisc noop state DOWN mode DEFAULT qlen 1000 link/ether 00:11:25:31:69:20 brd ff:ff:ff:ff:ff:ff 3: wlp3s0: <BROADCAST,MULTICAST,UP,LOWER_UP> mtu 1500 qdisc mq state UP mode DORMANT qlen 1000 link/ether 01:02:03:04:05:06 brd ff:ff:ff:ff:ff:ff
Σε αυτό το παράδειγμα το Ενσύρματο interface είναι η enp2s0f0
.
Αν δεν είστε σίγουροι, το όνομα του ενσύρματου interface είναι πιο πιθανό ξεκινά με τον χαρακτήρα e
παρά με τους χαρακτήρες lo
& w
. Επίσης μπορείτε να το διαπιστώσετε με την iwconfig
ώστε να δείτε ποια interfaces δεν είναι ασύρματα.
# iwconfig
enp2s0f0 no wireless extensions. wlp3s0 IEEE 802.11bgn ESSID:"NETGEAR97" Mode:Managed Frequency:2.427 GHz Access Point: 2C:B0:5D:9C:72:BF Bit Rate=65 Mb/s Tx-Power=16 dBm Retry long limit:7 RTS thr:off Fragment thr:off Power Management:on Link Quality=61/70 Signal level=-49 dBm Rx invalid nwid:0 Rx invalid crypt:0 Rx invalid frag:0 Tx excessive retries:0 Invalid misc:430 Missed beacn:0 lo no wireless extensions.
Σε αυτό το παράδειγμα, τα interfaces enp2s0f0 & lo
δεν έχουν ασύρματη δυνατότητα, το οποίο μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως η enp2s0f0
είναι το ενσύρματο interface μας.
Επίσης θα πρέπει να γνωρίζετε:
- Την στατική διεύθυνση ip (static ip address).
- Την μάσκα του υποδικτύου (subnet mask).
- Την διεύθυνση ip εξόδου προς το διαδίκτυο (Gateway ip).
- Τις διευθύνσεις ip για τους DNS (εξυπηρετητές ονομάτων).
- Το όνομα του δικτύου που θα συνδεθείτε (εκτός και αν είστε σε τοπικό δίκτυο το οποίο σε αυτή την περίπτωση μπορείτε να δημιουργήσετε εσείς) (Domain name).
Ενεργοποιείστε το ενσύρματο interface σας (π.χ. enp2s0f0
)
# ip link set enp2s0f0 up
Δώστε την διεύθυνση ip
# ip addr add ip_address/mask_bits dev interface_name
Για παράδειγμα
# ip addr add 192.168.1.2/24 dev enp2s0f0
Για περισσότερες πληροφορίες, τρέξτε man ip
.
Προσθέστε την διεύθυνση ip της πύλη εξόδου στο διαδίκτυο με την παρακάτω εντολή, αντικαθιστώντας την με την διεύθυνση ip της δικής σας πύλης εξόδου.
# ip route add default via ip_address
Επεξεργαστείτε το αρχείο resolv.conf
αντικαθιστώντας τις διευθύνσεις ip των εξυπηρετητών ονομάτων (DNS) με αυτών που επιθυμείτε και προσθέτοντας το όνομα δικτύου σας.
# nano /etc/resolv.conf
nameserver 61.23.173.5 nameserver 61.95.849.8 search example.com
Θα πρέπει να έχετε μια ενεργή ενσύρματη σύνδεση με το διαδίκτυο. Αν όχι, δείτε Διαμόρφωση δικτύου.
Ασύρματη σύνδεση
Ακολουθήστε την παρακάτω διαδικασία αν επιθυμείτε ασύρματη σύνδεση (wifi) κατά την εγκατάσταση.
Πρώτα, βρείτε το όνομα του ασύρματου interface σας.
# iw dev
phy#0 Interface wlp3s0 ifindex 3 wdev 0x1 addr 00:21:6a:5e:52:bc type managed
Σε αυτό το παράδειγμα, το όνομα του ασύρματου interface σας είναι το wlp3s0
.
Αν δεν είστε σίγουροι, το όνομα του ασύρματου interface, είναι πιθανότερο να ξεκινά με τον χαρακτήρα w
παρά με τους χαρακτήρες lo
ή e
.
Ενεργοποιείστε το interface.
# ip link set wlp3s0 up
Οι περισσότερες ασύρματες συσκευές απαιτούν υλικό λογισμικού (firmware) ώστε να υποστηρίξουν τον κατάλληλο οδηγό (driver). Ο πυρήνας (kernel) προσπαθεί να τις αναγνωρίσει και να φορτώσει το κατάλληλο λογισμικό και για τα δύο αυτόματα. Αν η έξοδος της παραπάνω εντολής είναι κάπως έτσι SIOCSIFFLAGS: No such file or directory
, σημαίνει πως θα πρέπει να φορτώσετε και τα δύο λογισμικά χειροκίνητα. Αν δεν είστε σίγουροι, δώστε την εντολή dmseg
ώστε να δείτε τα σχετικά μετο ασύρματο interface σας μηνύματα λάθους του πυρήνα (kernel). Για παράδειγμα, αν έχετε μια ασύρματη κάρτα Intel δώστε σε τερματικό την παρακάτω εντολή ώστε να εμφανιστούν τα σχετικά με το firmware μηνύματα λάθους.
# dmesg | grep firmware
firmware: requesting iwlwifi-5000-1.ucode
Αν δεν υπάρχει έξοδος, μπορούμε να συμπεράνουμε πως η ασύρματη κάρτα σας δεν απαιτεί την ύπαρξη λογισμικού υλικού (firmware).
Στην συνέχεια, χρησιμοποιείστε την εντολή wifi-menu
που παρέχει το πακέτο netctl ώστε να συνδεθείτε στο δίκτυο
# wifi-menu wlp3s0
Εναλλακτικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή iw dev wlp3s0 scan
ώστε να δείτε τα διαθέσιμα δίκτυα με το χαρακτηριστικό τους όνομα (SSID), κατόπιν μπορείτε να συνδεθείτε δίνοντας την παρακάτω
# wpa_supplicant -B -i wlp3s0 -c <(wpa_passphrase "ssid" "psk")
Πρέπει να αντικαταστήσετε το ssid με το όνομα του δικούς σας δικτύου (π.χ. linksys...) και το psk με τον δικό σας κρυφό κωδικό σύνδεσης, διατηρώντας τα εισαγωγικά στίγματα (" ") γύρω από το όνομα και τον κωδικό σας.
Τέλος θα πρέπει να δώσετε στην σύνδεσή σας μια διεύθυνση ip. Αυτό το επιτυγχάνουμε με την εντολή
# dhcpcd wlp3s0
Εάν αυτό δεν έχει αποτέλεσμα, δώστε τις παρακάτω εντολές
# echo 'ctrl_interface=DIR=/run/wpa_supplicant' > /etc/wpa_supplicant.conf # wpa_passphrase <ssid> <passphrase> >> /etc/wpa_supplicant.conf # ip link set <interface> up # May not be needed, but does no harm in any case # wpa_supplicant -B -D nl80211 -c /foobar.conf -i <interface name> # dhcpcd -A <interface name>
Αναλογικό modem, ISDN ή PPPoE DSL
Για αναλογική σύνδεση pstn, isdn ή xDSL, δείτε Σύνδεση με αναλογικό modem
Μέσω διακομιστή μεσολάβησης (proxy server)
Αν συνδέεστε μέσω Διακομιστή μεσολάβησης (proxy server) δείτε Ρύθμιση διακομιστή μεσολάβησης.
Προετοιμασία του μέσου αποθήκευσης
Επιλέξτε έναν τύπο πίνακα κατάτμησης
Πρέπει να επιλέξετε μεταξύ GUID Partition Table (GPT) και Master Boot Record (MBR). To GPT είναι πιο σύγχρονο και συνίσταται για νέες εγκαταστάσεις.
- Αν θέλετε να στήσετε ένα σύστημα το οποίο θα είναι διπλής εκκίνησης με windows, τότε πρέπει να δείξετε ιδιαίτερη προσοχή σε αυτό. Δείτε στο Partitioning#Choosing between GPT and MBR για τις «φρικιαστικές» λεπτομέρειες.
- Προτείνεται να χρησιμοποιείτε πάντα το GPT για UEFI boot, καθώς μερικά UEFI firmwares δεν επιτρέπουν τον συνδυασμό UEFI-MBR boot.
- Μερικά συστήματα BIOS μπορεί να έχουν προβλήματα με το GPT. Δείτε στο http://mjg59.dreamwidth.org/8035.html και στο http://rodsbooks.com/gdisk/bios.html για περισσότερες πληροφορίες και λύσεις.
Εργαλείο κατατμήσεων
Για τους εντελώς αρχάριους προτείνεται να χρησιμοποιήσουν ένα εργαλείο κατατμήσεων με γραφικό περιβάλλον. Το GParted είναι ένα καλό παράδειγμα τέτοιου εργαλείου και παρέχεται με ένα "live" CD. Συμπεριλαμβάνεται επίσης στα περισσότερα CDs γνωστών διανομών Linux όπως το Ubuntu και το Linux Mint. Ένας δίσκος πρέπει πρώτα να διαμεριστεί και τα διαμερίσματα πρέπει να τροποποιηθούν (format) με το κατάλληλο σύστημα αρχείων πριν την επανεκκίνηση.
Αν και το gparted είναι ευκολότερο στην χρήση, αν απλά θέλετε να δημιουργήσετε μερικά διαμερίσματα σε έναν καινούριο δίσκο, μπορείτε να το κάνετε χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο από τις παραλλαγές της fdisk τα οποία συμπεριλαμβάνονται στο μέσον εγκατάστασης. Υπάρχουν σύντομες οδηγίες χρήσης και για την gdisk, αλλά και για την fdisk.
Οργανόγραμμα κατατμήσεων
Μπορείτε να αποφασίσετε σε πόσες κατατμήσεις πρέπει να χωριστεί ο δίσκος και για ποιον κατάλογο θα χρησιμοποιηθεί η κάθε κατάτμηση. Η αντιστοίχηση των κατατμήσεων με τους καταλόγους (συνήθως τα αποκαλούμε 'σημεία προσάρτησης') είναι το λεγόμενο Partition scheme. Η πιο απλή μέθοδος και όχι απαραίτητα κακή, είναι να δημιουργήσετε μια μεγάλη κατάτμηση για το /
. Μια άλλη δημοφιλής επιλογή είναι να έχετε μια κατάτμηση /
και μια /home
.
Επιπρόσθετες απαιτούμενες κατατμήσεις:
- Αν έχετε μια μητρική με UEFI, θα χρειαστεί να δημιουργήσετε μια έξτρα κατάτμηση EFI System Partition (συνίσταται περίπου 1GB σε μέγεθος).
- Αν έχετε μια μητρική κάρτα με BIOS (ή σχεδιάζετε να εκκινείτε σε συμβατότητα BIOS) και θέλετε να στήσετε τον GRUB σε ένα δίσκο με GPT πίνακα κατατμήσεων, θα χρειαστεί να δημιουργήσετε ένα έξτρα BIOS Boot Partition μεγέθους 1 ή 2MB και τύπου
EF02
. Ο Syslinux δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο. - Αν θέλετε να κρυπτογραφήσετε (Disk encryption) το σύστημα αρχείων, αυτό πρέπει να αντικατοπτρίζει το οργανόγραμμα των κατατμήσεων σας. Δεν υπάρχει πρόβλημα αν θέλετε να προσθέσετε κρυπτογραφημένους φακέλους ή να κρυπτογραφήσετε όλο τον προσωπικό σας κατάλογο (home) αφού εγκαταστήσετε το σύστημα.
- Αν σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε ένα διαφορετικό σύστημα αρχείων από το ext4 (όπως F2fs), πρέπει πρώτα να τσεκάρετε αν ο GRUB υποστηρίζει αυτό το σύστημα αρχείων. Διαφορετικά θα πρέπει να δημιουργήσετε μια ξεχωριστή κατάτμηση σε σύστημα αρχείων ext4 για το
/boot
.
Δείτε το κεφάλαιο Swap για λεπτομέρειες, αν θέλετε να δημιουργήσετε μια κατάτμηση swap ή ένα αρχείο swap. Ένα αρχείο swap είναι ευκολότερο να αλλάξει μέγεθος απ' ότι μια κατάτμηση, αλλά δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ένα σύστημα αρχείων Btrfs.
Εκτιμήσεις για διπλή εκκίνηση με Windows
Αν έχετε ήδη μια εγκατάσταση λειτουργικού, να ξέρετε πως αν μετατρέψετε τον πίνακα κατατμήσεων στον δίσκο τότε θα χάσετε όλα σας τα δεδομένα.
Ο προτεινόμενος τρόπος για να στήσετε ένα σύστημα διπλής εκκίνηση Linux/Windows, είναι να εγκαταστήστε πρώτα τα Windows, χρησιμοποιώντας ένα κομμάτι του δίσκου για τις κατατμήσεις. Όταν τελειώσετε με την εγκατάσταση των Windows, τότε εκκινήστε στο περιβάλλον εγκατάστασης του Linux και εκεί μπορείτε να προσθέσετε επιπλέον κατατμήσεις ενώ θα αφήσετε τις κατατμήσεις των Windows απείραχτες.
Κάποιοι νεότεροι υπολογιστές έρχονται με Windows 8 προ-εγκατεστημένα, καθώς χρησιμοποιούν και το sercure boot. Το Arch Linux αυτή τη στιγμή δεν υποστηρίζει το secure boot. Επίσης κάποιες εγκαταστάσεις των Windows 8 έχει παρατηρηθεί πως δεν εκκινούν όταν το secure boot είναι κλειστό. Σε μερικές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να κλείσετε και το secure boot, καθώς και το fastboot από το BIOS, για να επιτρέψετε στα Windows 8 να εκκινήσουν με το secure boot κλειστό. Όμως υπάρχουν κάποιοι κίνδυνοι ασφαλείας κλείνοντας το secure boot και εκκινώντας τα Windows 8. Γι' αυτό τον λόγο ίσως είναι καλύτερο να αφήσετε τα Windows 8 απείραχτα και να εγκαταστήσετε το Linux σε έναν ξεχωριστό σκληρό δίσκο - ο οποίος μπορεί να κατατμηθεί από την αρχή, χρησιμοποιώντας έναν πίνακα κατατμήσεων GPT. Αυτή η διαδικασία δεν είναι συνήθως εύκολη για μικρά laptop. Αυτή τη στιγμή το Secure Boot δεν βρίσκεται σε μια σταθερή έκδοση για αξιόπιστες εργασίες, ακόμη και για εκδόσεις Linux που το υποστηρίζουν.
Αν έχετε ήδη δημιουργήσει τις κατατμήσεις, προχωρήστε στο #Δημιουργία_συστήματος_αρχείων
Διαφορετικά, δείτε το παρακάτω παράδειγμα.
Παράδειγμα
Το μέσο εγκατάστασης του Arch Linux περιλαμβάνει τα ακόλουθα εργαλεία κατάτμησης: fdisk
, gdisk
, cfdisk
, cgdisk
, parted
.
Το σύστημα του παραδείγματος περιλαμβάνει μία κατάτμηση root 15 GB, και μία κατάτμηση home για τον υπόλοιπο χώρο. Επιλέξτε είτε MBR είτε GPT. Μην επιλέξετε και τα δύο!
Πρέπει να τονίσουμε ότι η δημιουργία κατατμήσεων είναι μια προσωπική επιλογή και ότι αυτό το παράδειγμα χρησιμοποιείται μόνο για επεξηγηματικούς λόγους. Βλέπε Partitioning.
Χρησιμοποιώντας το cgdisk για τη δημιουργία κατατμήσεων τύπου GPT
# cgdisk /dev/sda
- Root
- Επιλέξτε New (ή πατήστε
N
) –Enter
για τον πρώτο τομέα (2048) – πληκτρολογήστε15G
–Enter
για τον προκαθορισμένο κώδικα hex (8300) –Enter
για ένα κενό όνομα κατάτμησης.
- Home
- Πιέστε το κάτω βελάκι μερικές φορές για να μετακινηθείτε στην περιοχή μεγαλύτερου ελεύθερου χώρου.
- Επιλέξτε New (ή πατήστε
N
) –Enter
για τον πρώτο τομέα –Enter
για να χρησιμοποιήσετε τον υπόλοιπο δίσκο (ή θα μπορούσατε να πληκτρολογήσετε το επιθυμητό μέγεθος, για παράδειγμα30G
) –Enter
για τον προκαθορισμένο κώδικα hex (8300) –Enter
για ένα κενό όνομα κατάτμησης.
Θα πρέπει να δείχνει κάπως έτσι:
Part. # Size Partition Type Partition Name ---------------------------------------------------------------- 1007.0 KiB free space 1 15.0 GiB Linux filesystem 2 123.45 GiB Linux filesystem
Ελένξτε διπλά και σιγουρευτείτε ότι είστε ικανοποιημένοι από τα μεγέθη των κατατμήσεων καθώς επίσης και από τον πίνακα κατατμήσεων πριν συνεχίσετε.
Εάν επιθυμείτε να ξεκινήσετε την διαδικασία από την αρχή, μπορείτε απλά να επιλέξετε Quit (ή να πατήσετε Q
) για έξοδο χωρίς αποθήκευση αλλαγών και μετά να ξαναξεκινήσετε το cgdisk.
Εάν είστε ικανοποιημένοι, επιλέξτε Write (ή πατήστε Shift+W
) για να ολοκληρώσετε και να γράψετε τον πίνακα κατατμήσεων στον δίσκο. Πληκτρολογήστε yes
και επιλέξτε Quit (ή πατήστε Q
) για έξοδο χωρίς περαιτέρω αλλαγές.
Χρησιμοποιώντας το fdisk για τη δημιουργία κατατμήσεων τύπου MBR
Εκκινείστε το fdisk με:
# fdisk /dev/sda
Δημιουργείστε τον πίνακα κατατμήσεων:
-
Command (Εντολή) (m για βοήθεια):
πληκτρολογήστεo
και πατήστεEnter
Έπειτα δημιουργήστε την πρώτη κατάτμηση:
-
Command (Εντολή) (m για βοήθεια):
πληκτρολογήστεn
και πατήστεEnter
- Partition type (Είδος κατάτμησης):
Επιλέξτε (προκαθορισμένο το p (πρωτεύων)):
πατήστεEnter
-
Partition number (αριθμός κατάτμησης) (1-4, προκαθορισμένο το 1):
πατήστεEnter
-
First sector (Πρώτος τομέας) (2048-209715199, προκαθορισμένος ο 2048):
πατήστεEnter
-
Last sector, +sectors or +size{K,M,G} (Τελευταίος τομέας, +τομείς ή +μέγεθος{K,M,G}) (2048-209715199....., προκαθορισμένος ο 209715199):
πληκτρολογήστε+15G
και πατήστεEnter
Έπειτα δημιουργήστε την δεύτερη κατάτμηση:
-
Command (Εντολή) (m για βοήθεια):
πληκτρολογήστεn
και πατήστεEnter
- Partition type (Είδος κατάτμησης):
Επιλέξτε (προκαθορισμένο το p (πρωτεύων)):
πατήστεEnter
-
Partition number (αριθμός κατάτμησης) (1-4, προκαθορισμένο το 2):
πατήστεEnter
-
First sector (Πρώτος τομέας) (31459328-209715199, προκαθορισμένος ο 31459328):
πατήστεEnter
-
Last sector, +sectors or +size{K,M,G} (Τελευταίος τομέας, +τομείς ή +μέγεθος{K,M,G}) (31459328-209715199....., προκαθορισμένος ο 209715199):
πατήστεEnter
Τώρα κάντε προεσκόπιση του νέου πίνακα κατατμήσεων:
-
Command (Εντολή) (m για βοήθεια):
πληκτρολογήστεp
και πατήστεEnter
Disk /dev/sda: 107.4 GB, 107374182400 bytes, 209715200 sectors Units = sectors of 1 * 512 = 512 bytes Sector size (logical/physical): 512 bytes / 512 bytes I/O size (minimum/optimal): 512 bytes / 512 bytes Disk identifier: 0x5698d902 Device Boot Start End Blocks Id System /dev/sda1 2048 31459327 15728640 83 Linux /dev/sda2 31459328 209715199 89127936 83 Linux
Και γράψτε τις αλλαγές στον δίσκο:
-
Command (Εντολή) (m για βοήθεια):
πληκτρολογήστεw
και πατήστεEnter
Εάν όλα πήγαν καλά το fdisk θα τερματιστεί τώρα με το ακόλουθο μύνημα:
The partition table has been altered! Calling ioctl() to re-read partition table. Syncing disks.
Στην περίπτωση που αυτό δεν δουλέψει επειδή το fdisk παρουσίασε κάποιο σφάλμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή q
για να τερματίσετε.
Δημιουργία συστήματος αρχείων
Η δημιουργία και μόνο κατατμήσεων δεν είναι αρκετή, οι κατατμήσεις χρειάζονται επίσης ένα σύστημα αρχείων. Για να κάνετε format τις κατατμήσεις με το σύστημα αρχείων ext4:
# mkfs.ext4 /dev/sda1 # mkfs.ext4 /dev/sda2
Εάν έχετε δημιουργήσει κάποια κατάτμηση για χρήση ως swap (κωδικός 82), μην ξεχάσετε να του κάνετε format και να το ενεργοποιήσετε με:
# mkswap /dev/sdaX # swapon /dev/sdaX
Για UEFI, θα πρέπει να κάνετε format την Κατάτμηση Συστήματος EFI (για παράδειγμα /dev/sdXY) με:
# mkfs.fat -F32 /dev/sdXY
Προσαρτήστε τις κατατμήσεις
Κάθε κατάτμηση αναγνωρίζεται με έναν αριθμό στο τέλος. Για παράδειγμα το sda1
, δείχνει την πρώτη κατάτμηση στον πρώτο δίσκο, όταν το sda
είναι ολόκληρος ο (πρώτος) δίσκος.
Για να δείτε την τρέχουσα διάταξη κατατμήσεων:
# lsblk /dev/sda
Πρώτα, προσαρτείστε την κατάτμηση root στο /mnt
. Ακολουθώντας το παραπάνω παράδειγμα (στην δική σας περίπτωση μπορεί να διαφέρει), θα είναι:
# mount /dev/sda1 /mnt
Μετά προσαρτείστε την κατάτμηση home και όποια άλλη ξεχωριστή κατάτμηση έχετε πιθανόν φτιάξει, (/boot
, /var
...κλπ.)
# mkdir /mnt/home # mount /dev/sda2 /mnt/home
Σε περίπτωση που έχετε UEFI μητρική κάρτα, προσαρτείστε το σύστημα κατάτμηση EFI στο σημείο προσάρτησης που θέλετε. Στο παρακάτω παράδειγμα χρησιμοποιείται το /boot
:
# mkdir -p /mnt/boot # mount /dev/sdXY /mnt/boot
Επιλέξτε ένα mirror
Πριν προχωρήσετε στην εγκατάσταση, μπορεί να θέλετε να επεξεργαστείτε το αρχείο mirrorlist
και να τοποθετήσετε το mirror που σας ενδιαφέρει πρώτο. Ένα αντίγραφο αυτού του αρχείου θα εγκατασταθεί στο σύστημά σας μέσω του pacstrap
, οπότε αξίζει να το κάνετε σωστά.
# nano /etc/pacman.d/mirrorlist
## ## Arch Linux repository mirrorlist ## Sorted by mirror score from mirror status page ## Generated on 2012-MM-DD ## Server = http://mirror.example.xyz/archlinux/$repo/os/$arch ...
-
Alt+6
για να αντιγράψετε μια γραμμήServer
. -
PageUp
για να πλοηγηθείτε προς τα πάνω. -
Ctrl+U
για να την επικολλήσετε στην αρχή της λίστας. -
Ctrl+X
για έξοδο. Μόλις σας ζητηθεί να σώσετε τις αλλαγές πατήστεY
καιEnter
για να σωθούν οι αλλαγές στο ίδιο αρχείο.
Αν θέλετε μπορείτε να κάνετε το mirror σας ως το μοναδικό διαθέσιμο και να απαλλαγείτε από όλα τα υπόλοιπα χρησιμοποιώντας το Ctrl+K
. Είναι όμως καλή ιδέα να έχετε και μερικά mirrors ακόμη διαθέσιμα σε περίπτωση που κάποιο δεν λειτουργεί.
Εγκαταστήστε το βασικό σύστημα
Το βασικό σύστημα εγκαθίσταται χρησιμοποιώντας το script pacstrap.
Ο διακόπτης (επιλογή) -i
μπορεί να χρησιμοποιηθεί εάν επιθυμείτε να εγκαταστήσετε όλα τα πακέτα από το group base χωρίς να ερωτηθείτε.
# pacstrap -i /mnt base
Έτσι θά 'χετε ένα βασικό σύστημα Arch. Πρόσθετα πακέτα μπορούν να εγκατασταθούν αργότερα κάνοντας χρήση του pacman.
Δημιουργία του fstab
Δημιουργείστε ένα αρχείο fstab με την παρακάτω εντολή. Θα χρησιμοποιηθούν UUIDs, διότι έχουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα (δείτε στο fstab#Identifying filesystems). Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε labels , τότε αντικαταστήστε την επιλογή -U
με την -L
.
# genfstab -U -p /mnt >> /mnt/etc/fstab # nano /mnt/etc/fstab
Μερικές θεωρήσεις:
- Το τελευταίο πεδίο καθορίζει την σειρά με την οποία ελέγχονται οι κατατμήσεις κατά τη διάρκεια της εκκίνησης: Χρησιμοποιείστε το
1
για τις (μη-btrfs
) κατατμήσεις, που πρέπει να ελεγχθούν πρώτες. Το2
για όλες τις υπόλοιπες κατατμήσεις που θέλετε να ελεγχθούν κατά τη διάρκεια της εκκίνησης. Το0
σημαίνει 'μην κάνεις έλεγχο' (δείτε στο fstab#Field definitions). - Όλες οι btrfs κατατμήσεις πρέπει να έχουν
0
σε αυτό το πεδίο. Επίσης θέλετε και η κατάτμηση swap να έχει0
.
Κάντε chroot και ρυθμίστε το βασικό σύστημα
Μετά, κάνουμε chroot στο νέο εγκατεστημένο σύστημα:
# arch-chroot /mnt
Σε αυτό το στάδιο της εγκατάστασης θα ρυθμίσετε τα κύρια αρχεία ρυθμίσεων του βασικού συστήματος Arch Linux. Αυτά μπορούν είτε να δημιουργηθούν αν δεν υπάρχουν, ή να τα επεξεργαστείτε (αν θέλετε) αλλάζοντας τα προεπιλεγμένα.
Το να παρακολουθήσετε και να καταλάβετε αυτά τα βήματα, είναι σημαντικό για να ρυθμίσετε σωστά το σύστημα.
Locale (τοπική ρύθμιση)
Οι τοπικές ρυθμίσεις (locales) χρησιμοποιούνται από την glibc και άλλα προγράμματα ή βιβλιοθήκες για να αποδίδουν κείμενα, όπως και να δείχνουν σωστά περιφερειακές νομισματικές αξίες, την ώρα και ημερομηνία και άλλα τοπικά-ειδικά πρότυπα.
Υπάρχουν δυο αρχεία που χρειάζονται επεξεργασία: locale.gen
και locale.conf
.
- Το αρχείο
locale.gen
είναι άδειο από προεπιλογή (τα πάντα είναι σχόλια) και χρειάζεται να αφαιρέσετε την δίεση#
μπροστά από κάποια γραμμή(ή γραμμές) που θέλετε. Μπορείτε να αποσχολιάσετε περισσότερες γραμμές εκτός του English (US), αρκεί να επιλέξετε την κωδικοποίησηUTF-8
:
# nano /etc/locale.gen
en_US.UTF-8 UTF-8 el_GR.UTF-8 UTF-8
# locale-gen
Αυτό θα τρέξει σε κάθε αναβάθμιση της glibc , παράγοντας όλα τα locales που υπάρχουν στο /etc/locale.gen
.
- Το αρχείο
locale.conf
δεν υπάρχει από προεπιλογή. Το να θέσετε μόνο την παράμετροLANG
, πρέπει να είναι αρκετό. Θα ενεργήσει ως η προεπιλεγμένη παράμετρος για όλες τις υπόλοιπες. Φυσικά προσαρμόστε τις παρακάτω εντολές αναλόγως με το δικό σας locale, π.χel_GR.UTF-8
. Το locale που υπάρχει στην παράμετροLANG
πρέπει να είναι αποσχολιασμένο στο αρχείο/etc/locale.gen
.
# echo LANG=en_US.UTF-8 > /etc/locale.conf # export LANG=en_US.UTF-8
Για να χρησιμοποιήσετε άλλες παραμέτρους τοπικών ρυθμίσεων(locales) LC_*
, τρέξτε locale
για να δείτε τις διαθέσιμες επιλογές και προσθέστε τις στο locale.conf
. Δεν συνίσταται να θέτετε την παράμετρο LC_ALL
. Δείτε στο Locale#Setting system-wide locale για λεπτομέρειες.
Γραμματοσειρά κονσόλας και διάταξη πληκτρολογίου
Αν θέσατε κάποια διάταξη πληκτρολογίου στην αρχή της εγκατάστασης, φορτώστε την ξανά τώρα διότι το περιβάλλον έχει αλλάξει. Για παράδειγμα:
# loadkeys de-latin1 # setfont Lat2-Terminus16
Για να τις κάνετε διαθέσιμες μετά την επανεκκίνηση, επεξεργαστείτε το vconsole.conf
(δημιουργήστε το αν δεν υπάρχει):
# nano /etc/vconsole.conf
KEYMAP=de-latin1 FONT=Lat2-Terminus16
-
KEYMAP
– Λάβετε υπόψιν σας πως αυτή η ρύθμιση είναι σωστή μόνον για τα TTYs και όχι για κάποιο γραφικό διαχειριστή παραθύρων ή τον Xorg.
-
FONT
– Εναλλακτικά διαθέσιμες γραμματοσειρές βρίσκονται στο/usr/share/kbd/consolefonts/
. Το προεπιλεγμένο (κενό) είναι ασφαλές, αλλά ορισμένοι ξένοι χαρακτήρες ίσως εμφανίζονται ως άσπρα τετράγωνα ή άλλα σύμβολα. Προτείνεται να το αλλάξετε σεLat2-Terminus16
, διότι σύμφωνα με το/usr/share/kbd/consolefonts/README.Lat2-Terminus16
, ισχυρίζεται πως υποστηρίζει "περίπου 110 γλωσσικά σετ".
- Πιθανές επιλογές
FONT_MAP
– Καθορίζει τον χάρτη της κονσόλας που θα φορτωθεί στην εκκίνηση. Διαβάστε τοman setfont
. Είτε το διαγράψετε, είτε το αφήσετε κενό, είναι ασφαλές.
Δείτε το Fonts#Console fonts και το man vconsole.conf
για περισσότερες πληροφορίες.
Ζώνη ώρας
Οι διαθέσιμες ζώνες (και υποζώνες) ώρας μπορούν να βρεθούν στους καταλόγους /usr/share/zoneinfo/<Zone>/<SubZone>
.
Για να δείτε τις διαθέσιμες ζώνες (<Zone>), ελέγξτε τον κατάλογο /usr/share/zoneinfo/
:
# ls /usr/share/zoneinfo/
Παρομοίως, μπορείτε να ελέγξετε τα περιεχόμενα των καταλόγων που ανήκουν σε μια υποζώνη <SubZone>:
# ls /usr/share/zoneinfo/Europe
Δημιουργείστε έναν συμβολικό σύνδεσμο /etc/localtime
στο αρχείο ζώνης σας /usr/share/zoneinfo/<Zone>/<SubZone>
χρησιμοποιώντας αυτή την εντολή:
# ln -s /usr/share/zoneinfo/<Zone>/<SubZone> /etc/localtime
Παράδειγμα:
# ln -s /usr/share/zoneinfo/Europe/Athens /etc/localtime
Hardware clock (ρολόι υπολογιστή)
Θέστε το ρολόι του υπολογιστή ομοιόμορφα μεταξύ των λειτουργικών συστημάτων. Διαφορετικά, ίσως αντικαταστήσουν το ρολόι του υπολογιστή και προκαλέσουν χρονικές μετατοπίσεις.
Μπορείτε να δημιουργήσετε το /etc/adjtime
αυτόματα, χρησιμοποιώντας τις παρακάτω εντολές:
- UTC (προτείνεται)
-
# hwclock --systohc --utc
Για να συγχρονίσετε την "UTC" ώρα σας μέσω του διαδικτύου, δείτε το NTPd.
- localtime (δεν προτείνεται, χρησιμοποιείτε από προεπιλογή στα Windows)
-
# hwclock --systohc --localtime
Αν έχετε (ή σχεδιάζετε να έχετε) διπλή εκκίνηση με Windows:
- Συνιστώμενο: Θέστε και τα δύο λειτουργικά (Arch Linux & Windows) να χρησιμοποιούν UTC. Ένα σύντομο registry fix χρειάζεται. Επίσης
βεβαιωθείτε πως τα Windows δεν συγχρονίζουν την ώρα με το διαδίκτυο, διότι το ρολόι του υπολογιστή θα τεθεί πίσω στο localtime.
- Δεν συνίσταται: Θέστε το Arch Linux στο localtime και απενεργοποιήστε οποιαδήποτε υπηρεσία σχετική με την ώρα, όπως το NTPd. Αυτό θα αφήσει τα Windows να έχουν τον έλεγχο του ρολογιού του υπολογιστή και πρέπει να θυμάστε αν κάνετε εκκίνηση σε Windows τουλάχιστον δυο φορές τον χρόνο (Άνοιξη και Φθινόπωρο) όταν αλλάζει η ώρα. Σας παρακαλούμε να μην ρωτήστε στα forums γιατί το ρολόι είναι μια ώρα μπροστά ή πίσω αν έχετε να κάνετε μέρες ή και βδομάδες εκκίνηση σε Windows.
Kernel modules (αρθρώματα του πυρήνα)
Για αρθρώματα του πυρήνα που χρειάζεται να φορτωθούν κατά την εκκίνηση, δημιουργείστε ένα αρχείο με κατάληξη *.conf
, μέσα στο /etc/modules-load.d/
, με το όνομά του να βασίζεται στο πρόγραμμα που το χρησιμοποιεί.
# nano /etc/modules-load.d/virtio-net.conf
# Load 'virtio-net.ko' at boot. virtio-net
Αν υπάρχουν περισσότερα αρθρώματα για κάθε *.conf
, τα ονόματα τους μπορούν να διαχωριστούν από νέες γραμμές. Ένα καλό παράδειγμα είναι τα VirtualBox Guest Additions.
Οι άδειες γραμμές και οι γραμμές που ξεκινούν με #
ή ;
, δεν λαμβάνονται υπόψιν.
Hostname (όνομα συστήματος)
Θέστε το hostname αναλόγως με το τι σας αρέσει (π.χ. arch):
# echo myhostname > /etc/hostname
Ρυθμίστε το δίκτυο
Χρειάζεται να ρυθμίσετε πάλι το δίκτυο, αλλά αυτή τη φορά για το φρεσκοεγκατεστημένο σύστημα. Η διαδικασία και οι απαιτούμενες ενέργειες είναι αρκετά παρόμοιες με αυτές που περιγράφονται πιο πάνω, εκτός απ' ότι θα τις κάνουμε μόνιμες και να τρέχουν αυτόματα κατά την εκκίνηση.
Ενσύρματη σύνδεση
Δυναμική IP
- Χρησιμοποιώντας το dhcpcd
Εάν χρησιμοποιείτε μόνο μία οριστική ενσύρματη σύνδεση για το δίκτυο, δεν χρειάζεστε κάποια υπηρεσία (service) διαχείρισης δικτύου και μπορείτε απλά να ενεργοποιήσετε την υπηρεσία dhcpcd
:
# systemctl enable dhcpcd.service
- Χρησιμοποιώντας το netctl
Αντιγράψτε ένα προφίλ-δείγμα από το /etc/netctl/examples
στο /etc/netctl
:
# cd /etc/netctl # cp examples/ethernet-dhcp το_δίκτυο_μου
Τροποποιήστε το προφίλ όπως είναι αναγκαίο (ενημερώστε το Interface
ώστε αντί του eth0
να δείχνει το ID του αντάπτορα όπως φαίνεται από το τρέξιμο της εντολής ip link
):
# nano το_δίκτυο_μου
Ενεργοποιείστε το προφίλ το_δίκτυο_μου
:
# netctl enable το_δίκτυο_μου
- Χρησιμοποιώντας το netctl-ifplugd
Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το netctl-ifplugd
, το οποίο διαχειρίζεται υποδειγματικά δυναμικές συνδέσεις σε καινούργια δίκτυα:
Εγκαταστήστε το ifplugd, που απαιτείται από το netctl-ifplugd
:
# pacman -S ifplugd
Κατόπιν ενεργοποιήστε το για το interface που θέλετε:
# systemctl enable netctl-ifplugd@<interface>.service
Στατική IP
- Χρησιμοποιώντας το netctl
Αντιγράψτε ένα προφίλ-δείγμα από το /etc/netctl/examples
στο /etc/netctl
:
# cd /etc/netctl # cp examples/ethernet-static το_δίκτυο_μου
Τροποποιήστε το προφίλ όπως είναι αναγκαίο (αλλάξτε τα Interface
, Address
, Gateway
και DNS
):
# nano το_δίκτυο_μου
- Παρατηρείστε τον αριθμό
/24
στηνAddress
ο οποίος είναι η ένδειξη του CIDR μιας μάσκας υποδικτύου255.255.255.0
Ενεργοποιήστε το προφίλ που δημιουργήσατε παραπάνω, ώστε να ξεκινάει σε κάθε εκκίνηση:
# netctl enable το_δίκτυο_μου
Ασύρματη σύνδεση
Εγκαταστήστε τα πακέτα iw και wpa_supplicant που θα χρειαστείτε για να συνδεθείτε σε κάποιο δίκτυο:
# pacman -S iw wpa_supplicant
Προσθήκη ασύρματων δικτύων
- Χρησιμοποιώντας το wifi-menu
Εγκαταστήστε το πακέτο dialog, που απαιτείται από το wifi-menu
:
# pacman -S dialog
Μετά το τέλος αυτής της εγκατάστασης και μετά από επανεκκίνηση, μπορείτε να συνδεθείτε στο δίκτυο με χρήση της εντολής wifi-menu όνομα_του_interface
(όπου όνομα_του_interface
είναι το interface του ασύρματου chipset της συσκευής).
# wifi-menu όνομα_του_interface
Χρησιμοποιώντας αυτοσχέδια προφίλ του netctl
Αντιγράψτε κάποιο προφίλ δικτύου από το /etc/netctl/examples
στο /etc/netctl
:
# cd /etc/netctl # cp examples/wireless-wpa το-δίκτυο-μου
Τροποποιήστε το προφίλ όπως είναι αναγκαίο (αλλάξτε τα Interface
, ESSID
και Key
):
# nano το-δίκτυο-μου
Ενεργοποιήστε το προφίλ που δημιουργήσατε πιο πάνω ούτως ώστε να ξεκινάει σε κάθε εκκίνηση:
# netctl enable το-δίκτυο-μου
Αυτόματη σύνδεση σε γνωστά δίκτυα
Εγκαταστήστε το πακέτο wpa_actiond, που απαιτείται από το netctl-auto
:
# pacman -S wpa_actiond
Ενεργοποιήστε την υπηρεσία netctl-auto
, το οποίο θα συνδεθεί σε γνωστά δίκτυα και υποδειγματικά θα διαχειριστεί την περιαγωγή και τις αποσυνδέσεις:
# systemctl enable netctl-auto@όνομα_του_interface.service
Αναλογικό modem, ISDN ή PPPoE DSL
Για συνδέσεις xDSL, dial-up και ISDN, βλέπε Direct Modem Connection.
Δημιουργείστε ένα αρχικό περιβάλλον ramdisk
Εδώ χρειάζεται να θέσετε τα σωστά hooks αν το σύστημα root βρίσκεται σε ένα USB δίσκο, αν χρησιμοποιείτε RAID, LVM ή αν το /usr
βρίσκεται σε ξεχωριστή κατάτμηση.
Επεξεργαστείτε το /etc/mkinitcpio.conf
αναλόγως και αναδημιουργείστε την εικόνα initramfs με:
# mkinitcpio -p linux
# nano /etc/mkinitcpio.conf
MODULES="virtio virtio_blk virtio_pci virtio_net"
Θέστε τον κωδικό του root
Ως root αναφερόμαστε στον υπέρ-χρήστη που έχει πλήρη δικαιώματα στο Arch Linux.
Θέστε τον κωδικό του root με:
# passwd
Εγκαταστήστε και ρυθμίστε τον bootloader
Για μητρικές με BIOS
Για μητρικές με BIOS, διάφοροι boot loaders είναι διαθέσιμοι, δείτε στο Boot Loaders για μια πλήρη λίστα. Διαλέξτε έναν που σας ταιριάζει. Εδώ θα δώσουμε δυο πιθανά παραδείγματα:
- Ο Syslinux μπορεί (για τώρα) να φορτώσει αρχεία από κατατμήσεις στις οποίες έχει εγκατασταθεί. Το αρχείο επεξεργασίας του θεωρείται ευκολότερο στο να το καταλάβετε. Ένα παράδειγμα επεξεργασία μπορείτε να δείτε εδώ.
- Ο GRUB είναι πλούσιος σε χαρακτηριστικά και υποστηρίζει πολυπλοκότερα σενάρια. Τα αρχεία επεξεργασίας του είναι παρόμοια με την 'sh' γλώσσα προγραμματισμού και γι' αυτό μπορεί να φανούν δύσκολα στους αρχάριους χρήστες που θέλουν να τα επεξεργαστούν. Προτείνεται να δημιουργούν τα αρχεία αυτά, αυτόματα.
Syslinux
Εγκαταστήστε το πακέτο syslinux και μετά χρησιμοποιείστε το syslinux-install_update
script για να εγκαταστήσετε αυτόματα τον bootloader (-i
), σημειώστε την κατάτμηση ως ενεργή(active) θέτοντας την σημαία εκκίνησης (-a
), και εγκαταστήστε τον κώδικα εκκίνησης MBR (-m
):
# pacman -S syslinux # syslinux-install_update -i -a -m
Επεξεργαστείτε το syslinux.cfg
έτσι ώστε να δείχνει στη σωστή root κατάτμηση. Αυτό το βήμα είναι πολύ σημαντικό. Αν δείχνει σε λάθος κατάτμηση, το Arch Linux δεν θα εκκινεί. Αλλάξτε το /dev/sda3
έτσι ώστε να αντικατοπτρίζει τη δική σας root κατάτμηση. (αν διαμερίσατε τον δίσκο όπως στο παράδειγμα, τότε η root κατάτμησή σας είναι η /dev/sda1
). Κάντε το ίδιο για την εισαγωγή fallback.
# nano /boot/syslinux/syslinux.cfg
... LABEL arch ... APPEND root=/dev/sda3 rw ...
Για περισσότερες πληροφορίες σε ότι αφορά την επεξεργασία και την χρήση του Syslinux, δείτε στο Syslinux.
GRUB
Εγκαταστήστε το πακέτο grub και μετά τρέξτε grub-install
για να εγκαταστήσετε τον bootloader:
# pacman -S grub # grub-install --target=i386-pc --recheck /dev/sda
Αν και το να χρησιμοποιήσετε ένα χειροκίνητα δημιουργημένο grub.cfg
είναι εντάξει, ωστόσο για τους αρχάριους συνίσταται να δημιουργήσουν ένα, αυτόματα:
# grub-mkconfig -o /boot/grub/grub.cfg
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία και χρήστη του GRUB, δείτε στο GRUB.
Για μητρικές με UEFI
Για συστήματα με UEFI, διάφοροι boot loaders είναι διαθέσιμοι, δείτε στο Boot Loaders για μια πλήρη λίστα. Διαλέξετε έναν, ο όποιος σας διευκολύνει. Εδώ, δίνουμε δυο πιθανούς, ως παράδειγμα:
- Ο gummiboot είναι ένας μινιμαλιστικός UEFI boot Manager που βασικά παρέχει ένα μενού για EFISTUB πυρήνες και άλλες UEFI εφαρμογές.
Αυτή είναι μια προτεινόμενη μέθοδος εκκίνησης UEFI.
- Ο GRUB είναι ένας πιο ολοκληρωμένος bootloader, χρήσιμος αν αντιμετωπίσετε προβλήματα με τον Gummiboot.
Gummiboot
Πρώτα εγκαταστήστε το πακέτο gummiboot και μετά τρέξτε gummiboot install
για να εγκαταστήσετε τον bootloader στην EFI κατάτμηση του συστήματος:
# mount -t efivarfs efivarfs /sys/firmware/efi/efivars # αγνοείστε το αν είναι ήδη προσαρτημένη # pacman -S gummiboot # gummiboot install
Θα χρειαστεί να δημιουργήσετε χειροκίνητα ένα αρχείο ρυθμίσεων για να προσθέσετε μια εισαγωγή για το Arch Linux στον gumiboot manager. Δημιουργείστε το /boot/loader/entries/arch.conf
και προσθέσετε τα παρακάτω περιεχόμενα, αντικαθιστώντας το /dev/sdaX
με την κυρίως κατάρτηση root, συνήθως είναι το /dev/sda2
:
# nano /boot/loader/entries/arch.conf
title Arch Linux linux /vmlinuz-linux initrd /initramfs-linux.img options root=/dev/sdaX rw
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία και χρήση του gummiboot, δείτε στο gummiboot.
GRUB
Πρώτα εγκαταστήστε τα πακέτα grub και efibootmgr και μετά τρέξτε grub-install
για να εγκαταστήσετε τον bootloader στην EFI κατάρτηση του συστήματος:
# mount -t efivarfs efivarfs /sys/firmware/efi/efivars # αγνοείστε το αν είναι ήδη προσαρτημένη # pacman -S grub efibootmgr # grub-install --target=x86_64-efi --efi-directory=/boot --bootloader-id=arch_grub --recheck
Μετά, αν και το να χρησιμοποιήσετε ένα χειροκίνητα δημιουργημένο grub.cfg
είναι εντάξει, ωστόσο για τους αρχάριους συνίσταται να δημιουργήσουν ένα, αυτόματα:
# grub-mkconfig -o /boot/grub/grub.cfg
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επεξεργασία και χρήστη του GRUB, δείτε στο GRUB.
Αποπροσαρτήστε τις κατατμήσεις και κάντε επανεκκίνηση
Πραγματοποιήστε έξοδο από το περιβάλλον chroot:
# exit
Αφού οι κατατμήσεις είναι προσαρτημένες στο /mnt
, χρησιμοποιούμε την παρακάτω εντολή για να τις αποπροσαρτήσουμε:
# umount -R /mnt
Κάντε επανεκκίνηση:
# reboot
Post-installation (μετά την εγκατάσταση)
Το νέο σας βασικό σύστημα Arch Linux είναι τώρα ένα λειτουργικό GNU/Linux περιβάλλον, έτοιμο να χτιστεί σε οτιδήποτε επιθυμείτε ή απαιτείται για τους στόχους σας.
Διαχείριση χρηστών
Προσθέστε λογαριασμούς οποιονδήποτε χρηστών που χρειάζεστε εκτός από τον υπερ-χρήστη root, όπως περιγράφεται στο User management. Δεν είναι καλή πρακτική να χρησιμοποιείτε τον χρήστη root για καθημερινή χρήση, ή να εκθέτετε τον λογαριασμό μέσω SSH σε έναν server. Ο λογαριασμός του χρήστη root πρέπει να χρησιμοποιείται μόνον για διαχειριστικές εργασίες.
Διαχείριση πακέτων
Ο Pacman είναι ο διαχειριστής πακέτων (package manager) του Arch Linux. Δείτε στο pacman για απαντήσεις σχετικά με την εγκατάσταση, ενημέρωση και διαχείριση των πακέτων.
Εξαιτίας του "Ορθότητα κώδικα σε σύγκριση με την άνεση", είναι απαραίτητο να είστε ενημερωμένοι για τυχών αλλαγές που χρειάζονται χειροκίνητη παρέμβαση πριν κάνετε αναβάθμιση του συστήματος. Γραφτείτε στην λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου arch-announce mailing list ή ελέγχετε την αρχική σελίδα Arch news πριν κάνετε αναβάθμιση. Εναλλακτικά, μπορεί να είναι χρήσιμο να γραφτείτε συνδρομητές σε αυτό το RSS ή να ακολουθείτε το @archlinux στο Twitter.
Αν έχετε εγκαταστήσει το Arch Linux 64bit, ίσως θα θέλατε να ενεργοποιήσετε το [multilib] αποθετήριο αν σχεδιάζετε να εγκαταστήσετε 32bit εφαρμογές.
Δείτε στο Official repositories για λεπτομέρειες σχετικά με τον σκοπό του κάθε αποθετηρίου.
Διαχείριση υπηρεσιών
Το Arch Linux χρησιμοποιεί το systemd ως init, το οποίο είναι ένα σύστημα και μια υπηρεσία διαχείρισης για το Linux. Για να συντηρείτε την εγκατάσταση Arch Linux που έχετε, είναι καλή ιδέα αν μάθετε τα βασικά. Η αλληλεπίδραση με το systemd γίνεται μέσω της εντολής systemctl
. Διαβάστε το systemd#Basic systemctl usage για περισσότερες πληροφορίες.
Ήχος
Η ALSA συνήθως δουλεύει χωρίς προβλήματα. Απλά, μερικές φορές χρειάζεται να είναι μην είναι σε σίγαση. Εγκαταστήστε το alsa-utils (το οποίο περιέχει το alsamixer
) και ακολουθείστε αυτές τις οδηγίες.
Η ALSA συμπεριλαμβάνεται στον πυρήνα και συνίσταται. Αν δεν λειτουργεί, το OSS είναι μια διαθέσιμη εναλλακτική λύση. Αν έχετε προχωρημένες απαιτήσεις για τον ήχο, ρίξτε μια ματιά στο Sound system για μια περίληψη από διάφορα άρθρα.
Περιβάλλον εργασίας χρήστη
Εγκατάσταση του X
Το X Window System (συνήθως X11, ή X) είναι ένα δικτυακό πρωτόκολο απεικόνισης το οποίο σχεδιάζει παράθυρα σε απεικονίσεις τύπου bitmap. Παρέχει την στάνταρντ εργαλειοθήκη και το πρωτόκολο για την δημιουργία γραφικών περιβάλλοντων (GUIs).
Για να εγκαταστήσετε τα βασικά πακέτα του Xorg:
# pacman -S xorg-server xorg-server-utils xorg-xinit
Εγκαταστήστε το πακέτο mesa για 3D υποστήριξη:
# pacman -S mesa
Εγκατάσταση ενός οδηγού γραφικών
Ο πυρήνας Linux εμπεριέχει ανοιχτού-κώδικα οδηγούς κάρτας γραφικών και παρέχει υποστήριξη για επιτάχυνση υλικού. Ωστόσο, χρειάζεται υποστήριξη και από την πλευρά του χρήστη για το OpenGL και την 2D επιτάχυνση στον X11.
Αν δεν γνωρίζετε ποιο chipset είναι διαθέσιμο στο μηχανημά σας, τρέξτε:
$ lspci | grep VGA
Για μια πλήρη λίστα των ανοιχτών-οδηγών για κάρτες γραφικών, ψάξτε την βάση δεδομένων των πακέτων:
$ pacman -Ss xf86-video | less
Ο οδηγός vesa
είναι ένας γενικός οδηγός ο οποίος θα δουλέψει με σχεδόν όλες τις GPU, αλλά δεν παρέχει κάποια 2D ή 3D επιτάχυνση. Αν δεν μπορεί να βρεθεί κάποιος καλύτερος οδηγός ή αποτύχει να φορτωθεί, τότε ο Xorg θα φορτώσει τον vesa. Για να τον εγκαταστήσετε τρέξτε:
# pacman -S xf86-video-vesa
Για να λειτουργήσει σωστά η επιτάχυνση υλικού και να γίνουν διαθέσιμες όλες οι επιλογές (modes) που μπορεί να υποστηρίζει μια GPU, ένας κατάλληλος οδηγός γραφικών είναι απαραίτητος. Δείτε στο εγκατάσταση οδηγού(αγγλικά) για έναν πίνακα με τους συχνότερα χρησιμοποιούμενους οδηγούς.
Εγκατάσταση οδηγών εισόδου
Ο udev θα πρέπει να είναι ικανός να εντοπίσει το υλικό σας χωρίς προβλήματα. Ο οδηγός evdev
(xf86-input-evdev) είνια ο καινούριος (hot-plugging) οδηγός εισόδου για σχεδόν όλες τις συσκευές. Οπότε στις περισσότερες περιπτώσεις η εγκατάσταση ενός οδηγού εισόδου δεν χρειάζεται. Σε αυτό το σημείο ο evdev
έχει ήδη εγκατασταθεί ως εξάρτηση του πακέτου xorg-server.
Οι χρήστες Laptop (ή οι χρήστες με οθόνη αφής) θα χρειαστούν το πακέτο xf86-input-synaptics για να λειτουργήσουν σωστά τα touchpad/touchscreen.
# pacman -S xf86-input-synaptics
Για πληροφορίες σχετικά με την ρύθμιση και την αντιμετώπιση προβλημάτνω στο touchpad, δείτε το άρθρο Touchpad Synaptics(αγγλικά).
Ρυθμίστε τον X
Τα χαρακτηριστικά του Xorg συνήθως εντοπίζονται αυτόματα, γι' αυτό το λόγο μπορεί να λειτουργήσει απροβλημάτιστα και χωρίς αρχείο xorg.conf
. Αν επιθυμείτε να ρυθμίσετε χειροκίνητα τον X Server, δείτε στην σελίδα Xorg(αγγλικά).
Ίσως χρειαστεί να ρυθμίσετε χειροκίνητα την αλλαγή γλώσσας πληκτορλογίου στον Xorg(αγγλικά) αν δεν χρησιμοποιείτε ένα στάνταρτ US πληκτρολόγιο.
Δοκιμάστε τον X
Εγκαταστήστε το προ-επιλεγμένο περιβάλλον εργασίας:
# pacman -S xorg-twm xorg-xclock xterm
Αν ο Xorg εγκαταστάθηκε πριν δημιουργήσετε τον απλό χρήστη (non-root user), θα υπάρχει ένα πρότυπο(template) .xinitrc
αρχείο στο κατάλογο home που πρέπει είτε να το διαγράψετε ή να το μετατρέψετε σε comment(σχόλιο). Αν απλά το διαγράψετε ο X θα τρέχει με το προ-επιλεγμένο περιβάλλον που εγκαταστήσαμε παραπάνω.
$ rm ~/.xinitrc
Για να εκκινήσετε την συνεδρία του Xorg, τρέξτε:
$ startx
Μερικά μετακινούμενα παράθυρα πρέπει να εμφανιστούν και το ποντίκι πρέπει να λειτουργεί. Όταν θεωρήσετε πως η εγκατάσταση του X ήταν επιτυχημένη, μπορείτε να βγείτε(έξοδος) από την συνεδρία τρέχοντας την εντολή exit
μέχρι να επιστρέψετε στην κονσόλα.
$ exit
Αν η οθόνη παραμείνει μαύρη, μπορείτε να προσπαθήσετε να αλλάξετε σε μια διαφορετική εικονική κονσόλα (π.χ. Ctrl+Alt+F2
), και να συνδεθείτε (στα τυφλά) ως υπερ-χρήστης (root). Μπορείτε να το κάνετε πληκτρολογώντας "root" (πατήστε Enter
αφού το πληκτρολογήσετε) και εισάγοντας τον κωδικό (ξανά, πατήστε Enter
μετά την εισαγωγή του κωδικού).
Επίσης μπορείτε να προσπαθήστε να σκοτώσετε τον X με:
# pkill X
Αν ούτε αυτό δουλέψει, κάντε επανεκκίνηση(στα τυφλά) πληκτρολογώντας:
# reboot
Επίλυση προβλημάτων
Αν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα, κοιτάξτε για λάθη στο αρχείο Xorg.0.log
. Παρατηρείστε οποιεσδήποτε γραμμές ξεκινούν με (EE)
, που δείχνουν ότι υπάρχει λάθος(Error) ή και (WW)
που δείχνουν ότι υπάρχει προειδοποίηση(Warning).
$ grep EE /var/log/Xorg.0.log
Αν εξακολουθείτε να αντιμετωπίζετε πρόβλημα, αφού συμβουλευτείτε το άρθρο Xorg(αγγλικά) και ακόμη χρειάζεστε βοήθεια από το Arch Linux Forum ή το IRC κανάλι, εγκαταστήστε και χρησιμοποιείστε το wgetpaste και παραθέστε τα links από:
# pacman -S wgetpaste $ wgetpaste ~/.xinitrc $ wgetpaste /etc/X11/xorg.conf $ wgetpaste /var/log/Xorg.0.log
Γραμματοσειρές
Ίσως θέλετε να εγκαταστήσετε ένα σετ από TrueType γραμματοσειρές, διότι μόνον οι bitmap γραμματοσειρές συμπεριλαμβάνονται από προ-επιλογή. Ωστόσο αν χρησιμοποιήσετε ένα πλήρες γραφικό περιβάλλον(αγγλικά) όπως για παράδειγμα το [KDE|KDE(αγγλικά)]], τότε αυτό το βήμα μάλλον δεν χρειάζεται. Οι DejaVu είναι ένα σετ υψηλής ποιότητας και γενικής χρήσεως γραμματοσειρές με καλή υποστήριξη Unicode:
# pacman -S ttf-dejavu
Κοιτάξτε το Font Configuration(αγγλικά) για το πως να ρυθμίσετε το font rendering και το Fonts(αγγλικά) για συμβουλές και οδηγίες σχετικά με την εγκατάσταση.
# pacman -S ttf-dejavu
Διαλέξτε και εγκαταστήστε ένα γραφικό περιβάλλον
Στο X Window System παρέχει το βασικό framework για να χτίσετε ένα γραφικό περιβάλλον χρήστη (GUI).
- Οι Window Managers (WM) ελέγχουν και καθορίζουν την εμφάνιση των παραθύρων των εφαρμογών σε συνδυασμό με το X Window System.
- Τα Desktop Environments (DE) λειτουργούν πάνω και σε συνδυασμό με τον X, για να παρέχουν ένα πλήρως λειτουργικό και δυναμικό GUI. Ένα DE τυπικά παρέχει έναν διαχειριστή παραθύρων(window manager), εικονίδια, εφαρμογές, παράθυρα, καταλόγους, ταπετσαρίες, μια σουίτα από εφαρμογές και λειτουργίες όπως το drag and drop.
Αντί να εκκινήσετε τον X χειροκίνητα με την startx
από το xorg-xinit, δείτε το Display manager(αγγλικά) για οδηγίες χρήσης ενός Display Manager, ή δείτε το Start X at Login(αγγλικά) για να χρησιμοποιήσετε ένα εικονικό τερματικό ως το αντίστοιχο του display manager.
Παράρτημα
Για μια λίστα από εφαρμογές που μπορεί να σας ενδιαφέρουν, δείτε στο List of Applications(αγγλικά).
Δείτε στο Γενικές Συμβουλές για μετά-την-εγκατάσταση tutorials όπως, πως να ρυθμίσετε το touchpad ή το font rendering.